DOC. 1: Como se pode innovar na aula de linguas?

Como se menciona no Documento 1, un profesor innovador é aquel que “é capaz de superar as prácticas pedagóxicas tradicionais e considerar novas opción e respostas aos retos xerados nas dinámicas de ensinanza-aprendizaxe”. Nos últimos anos experimentouse un lixeiro cambio no xeito de ensinar unha lingua, xa que o ámbito oral cobrou moita máis relevancia que a que tivo no pasado. Sen embargo, aínda queda un longo camiño para que este tipo de ensinanza se adapte ás necesidades que a aprendizaxe dunha lingua require, especialmente con todos os cambios sociais e avances tecnolóxicos que están ocorrendo, como é o proceso de globalización, a interculturalidade ou a aparición de Internet, o cal fomenta aínda máis os dous anteriores.

En canto á cuestión de como pode un docente de linguas ser innovador á hora de ensinar considero que depende moito do contexto ao que nos esteamos a referir, quero dicir, na aula ou no centro educativo en xeral. A nivel de aula, o docente ten moita máis liberdade para adaptar a programación ás técnicas e á metodoloxía que el ou ela considere oportunas, mais a nivel centro é máis complicado, xa que hai certos docentes que levan utilizando durante moito tempo unha metodoloxía máis tradicional que consideran efectiva e adecuada e non están dispostos a cambiala. A nivel centro tamén temos que ter en conta o equipo directivo no caso de querer realizar actividades fóra da aula ou de xeito interdisciplinar, xa que precisamos do seu permiso, o cal condicionaría as nosas opcións. Un exemplo disto sería o proxecto que estamos a deseñar como tarefa na materia, xa que se trata dunha actividade na que tería que participar gran parte da comunidade educativa, pero na que o alumnado estaría aprendendo a lingua de xeito significativo e en relación con outras materias, coa que se mellorarían considerablemente as habilidades comunicativas do alumnado, tanto á hora de expoñer como de interactuar, e se perdería o medo que moitas veces non os permite expresarse nunha lingua estranxeira por se cometen un erro. A pesar de todo isto, sen os outros membros dos departamentos das materias correspondentes e a axuda do equipo directivo, o docente de linguas non podería levar a cabo o proxecto.

En canto ao traballo do docente de linguas dentro da aula, o uso dun enfoque metodolóxico diferente ao modelo tradicional de ensinanza no que só se realizan explicacións teóricas da gramática e logo se completan e corrixen os exercicios do libro, no que a comunicación teña gran relevancia e no que se exploten ao máximo os recursos que o centro ofrece sería o máis acertado. Como mencionei anteriormente, se unha lingua se vai utilizar para relacionarse con persoas de outros lugares, a súa ensinanza tamén debería estar enfocada á comunicación. Persoalmente, penso que as explicacións teóricas de gramática deberían eliminarse en favor dun tipo de ensinanza inductivo, que promova que o alumnado teña que interpretar e, sobre todo, comprender cando se utiliza algún aspecto da lingua, xa que tamén se eliminaría a mentalidade de que unha lingua se pode aprender estudándoa, como se faría con historia, por exemplo. Ademais disto, considero que ademais de mostrar un tipo de lingua real e de utilidade, sería importante que o docente tivera algún tipo de acordo cun centro estranxeiro que permitira que os alumnos se comunicaran entre si a través dalgunha rede social, fomentando así o uso da lingua fóra da aula, xa que en moitos casos é só neste entorno onde o alumnado a utiliza.

Con isto relaciónase o uso das TICs na aula de linguas, o cal serviría de apoio para a tarefa do docente, xa que abriría un gran abanico de posibilidades na aula en canto ao uso de música, cine, series e programas de televisión, xogos interactivos, proxectos a través dunha plataforma electrónica, etc. Ademais, achegaríase a cultura do país ou países nos que se fala dita lingua, xa que aprender ben unha lingua inclúe máis que os aspectos lingüísticos. Así, en moitos casos a localidade onde se sitúa o centro organiza representacións teatrais ou actuacións nesa lingua, sesións de cine en versión orixinal ou eventos que poden ter relevancia para o proceso de ensinanza-aprendizaxe, polo que utilizar estes recursos e non limitarse á aula pode ser moi estimulante para o alumnado.

Para concluír, opino que, a pesar dos pequenos cambios que foron ocorrendo ao longo dos últimos anos en canto á ensinanza de linguas, aínda é necesaria unha gran reforma da metodoloxía utilizada para así provocar un cambio na mentalidade do alumnado á hora de aprender unha lingua. Para isto, actualmente contamos moitos recursos que facilitan a innovación na aula de linguas e no centro educativo en xeral, o cal repercutirá positivamente na súa actitude, xa sexa con exercicios diferentes aos habituais; mediante xogos, música ou películas, ou directamente a través de representacións ou actividades que se realicen na localidade do centro.